สามีกู้เงินไว้ แล้วเสียชีวิต… ภรรยาต้องรับผิดแทนไหม?

❓ “สามีเสียชีวิตไปแล้ว แต่ภรรยากลับได้รับจดหมายทวงหนี้ ทั้งที่ไม่ได้เป็นคนกู้ แบบนี้ต้องใช้หนี้แทนสามีไหม?”

หลายคนเจอเหตุการณ์คล้าย ๆ แบบนี้ แล้วเกิดความกังวลว่า “ในฐานะภรรยา จะต้องใช้หนี้แทนไหม?” โดยเฉพาะกรณีที่ได้รับการแต่งตั้งเป็น ผู้จัดการมรดก ของสามี

บทความนี้จะพาไปดูคำตอบทางกฎหมาย พร้อมแนวทางที่ควรรู้ครับ

📚 กรณีสมมติ

คุณเอ (สมมติชื่อ) แต่งงานอยู่กินกับสามีมาหลายปี
ต่อมาสามีได้กู้ยืมเงินจากบุคคลหนึ่ง 2 ครั้ง มีหลักฐานเป็นหนังสือกู้ยืม ลงวันที่ปี 2565 และ 2567
โดยในหนังสือกู้ยืม มีชื่อ “สามี” เป็นผู้กู้เพียงคนเดียว ภรรยาไม่ได้เซ็น หรือมีชื่อเกี่ยวข้อง

ต่อมาสามีเสียชีวิต และคุณเอ (ภรรยา) ได้ยื่นคำร้องต่อศาลและได้รับการแต่งตั้งเป็น ผู้จัดการมรดกตามกฎหมาย

ไม่นานหลังจากนั้น คุณเอได้รับ หนังสือทวงหนี้
เรียกร้องให้ชำระหนี้ตามสัญญากู้ของสามี
พร้อมข้อความขู่ว่าหากไม่จ่าย จะดำเนินคดีตามกฎหมาย และอาจยึดทรัพย์สิน

ทั้งที่ความจริงแล้ว สามีไม่ได้ทิ้งทรัพย์สินใดไว้เลยนอกจากที่ดิน 1 แปลงเท่านั้น
ส่วนคุณเอก็ไม่มีทรัพย์สินหรือรายได้อื่น ๆ เป็นของตัวเองเลย

⚖️ ข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1738

ก่อนแบ่งมรดก เจ้าหนี้กองมรดกจะบังคับชำระหนี้เต็มจำนวนจากกองมรดกก็ได้ ในกรณีเช่นนี้ ทายาทคนหนึ่ง ๆ อาจเรียกให้ชำระหนี้จากทรัพย์มรดกของเจ้ามรดก หรือให้เอาเป็นประกันก็ได้จนถึงเวลาแบ่งมรดก

เมื่อแบ่งมรดกแล้ว เจ้าหนี้อาจเรียกให้ทายาทคนใดคนหนึ่งชำระหนี้ได้เพียงไม่เกินทรัพย์มรดกที่ทายาทคนนั้นได้รับไป ในกรณีเช่นนี้ ทายาทคนใดซึ่งได้ชำระหนี้แก่เจ้าหนี้กองมรดกเกินกว่าส่วนที่ตนจะต้องเฉลี่ยใช้หนี้ ทายาทคนนั้นมีสิทธิไล่เบี้ยจากทายาทคนอื่นได้

📜 คำพิพากษาศาลฎีกา

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2161/2558

“…การที่ทายาทของลูกหนี้จะต้องรับผิดทั้งสิทธิและหน้าที่ของลูกหนี้ซึ่งเป็นเจ้ามรดก ก็เพื่อให้เจ้าหนี้มีทางได้รับชำระหนี้จากทรัพย์สินในกองมรดกเท่านั้น
ไม่ทำให้ทายาทนั้นต้องรับผิดชดใช้จากทรัพย์สินส่วนตัวด้วย
หากทายาทรับทรัพย์สินจากกองมรดกของผู้ตายไปแล้ว ก็เพียงให้รับผิดไม่เกินทรัพย์มรดกที่ทายาทได้รับไป
ตามมาตรา 1601 และมาตรา 1738 วรรคสอง โดยยังถือว่าทรัพย์สินที่ได้รับไปนั้นเป็นกองมรดกอยู่…”

📌 คำพิพากษานี้ยืนยันว่า ผู้จัดการมรดกหรือลูกหนี้ตามมรดก มีหน้าที่รับผิดเพียงเท่าทรัพย์มรดกที่ได้มาเท่านั้น ไม่ต้องรับผิดเกินกว่านั้น

🧑‍⚖️ วิเคราะห์

ภรรยาในฐานะผู้จัดการมรดก มีหน้าที่จัดการทรัพย์มรดกของสามี เช่น ที่ดิน เพื่อชำระหนี้
หากทรัพย์มรดกไม่เพียงพอใช้หนี้ ภรรยาไม่ต้องรับผิดชอบหนี้ส่วนที่เกินจากมรดก
เจ้าหนี้มีสิทธิฟ้องเรียกหนี้จากทรัพย์มรดกเท่านั้น ไม่ใช่จากทรัพย์ส่วนตัวของภรรยา
ที่สำคัญคือ เจ้าหนี้ต้องฟ้องภายใน 1 ปีนับแต่รู้ว่าผู้กู้เสียชีวิต หากพ้นกำหนดนี้ไปจะขาดอายุความ

✅ สรุป

✅ เจ้าหนี้ฟ้องเรียกหนี้จากทรัพย์มรดกได้ เช่น ที่ดินที่สามีทิ้งไว้
❌ หากมรดกไม่พอใช้หนี้ ภรรยาไม่ต้องจ่ายจากทรัพย์ตัวเอง
❌ ภรรยาไม่ต้องรับผิดชอบหนี้สามี หากไม่ได้เซ็นเป็นลูกหนี้ร่วม
⏳ เจ้าหนี้ต้องฟ้องภายใน 1 ปีหลังรู้ว่าสามีเสียชีวิต

📌 หมายเหตุ

บทความนี้เป็นเพียงความเห็นทางกฎหมายเท่านั้น ผลทางกฎหมายหรือวิธีปฏิบัติทางกฎหมายจะขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริง และข้อกฎหมาย หากข้อเท็จจริงแตกต่างไป วิธีปฏิบัติและผลย่อมแตกต่างไปด้วย

🤝 ปรึกษาทนายความ JT Law Firm

หากคุณหรือครอบครัวกำลังถูกทวงหนี้จากหนี้เก่าของผู้เสียชีวิต 💬
อย่าตกใจ ให้เราช่วยตรวจสอบสิทธิ หน้าที่ และแนวทางที่ถูกต้องตามกฎหมาย
ตั้งแต่ขั้นตอนการจัดการมรดก ไปจนถึงการเจรจาและตอบหนังสือทวงหนี้อย่างเหมาะสม

📩 ปรึกษาทนายตั้ม ฟรีเบื้องต้น
ผ่านช่องทางต่าง ๆ ได้เลย:

👉 Facebook: JT ปรึกษากฎหมายกับทนายตั้ม
🌐 เว็บไซต์: www.jtlfirm.com
📱 LINE:

วันพุธที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2568